Lisa Meitner
Ọ bụ nwanyị ahụ - Lise Meitner bụ onye mbụ kọwara n'ụzọ doro anya ihe nhụsianya nke ire ere nuklia. Ikekwe n'ihi mmalite ya? Ọ bụ onye Juu ma rụọ ọrụ na Germany - etinyeghị ya na nyocha nke Kọmitii Nobel na na 1944 Otto Hahn nwetara Nrite Nobel maka fission nuklia.
Na ọkara nke abụọ nke 30, Lise Meitner, Otto Hahn na Fritz Strassmann rụkọrọ ọrụ ọnụ na nke a na Berlin. Ụmụ amadi ahụ bụ ndị ọkà mmụta kemist, Lisa bụkwa ọkà mmụta physics. Na 1938, ọ na-esi na Jamanị gbaga Sweden n’ihi mkpagbu Nazi. Ruo ọtụtụ afọ, Hahn kwusiri ike na nchoputa a dabere na nyocha kemịkalụ ka Meitner hapụrụ Berlin. Otú ọ dị, mgbe obere oge gasịrị, ndị ọkà mmụta sayensị na-agbanwekarị akwụkwọ ozi na ibe ha, na n'ime ha nkwubi okwu sayensị na nleba anya. Strassmann kwusiri ike na Lise Meitner bụ onye ndu ọgụgụ isi nke otu ahụ niile. Ọ malitere na 1907 mgbe Lise Meitner si Vienna gaa Berlin. N'oge ahụ ọ dị afọ iri abụọ na asatọ. Ọ malitere nyocha na redioactivity na Otto Hahn. Mmekọrịta ahụ mere ka a chọpụta na 28 nke protactinium, ihe dị arọ nke redioaktivu. Ha abụọ bụ ndị ọkà mmụta sayensị na ndị prọfesọ na Kaiser-Wilhelm-Gesellschaft fur Chemie. Lise bụ onye isi ngalaba na-ahụ maka physics nọọrọ onwe ya, Otto bụkwa onye isi redio kemistri. N'ebe ahụ, ha kpebiri ọnụ ịkọwapụta ihe dị na redioactivity. N'agbanyeghị nnukwu mbọ ọgụgụ isi, ọrụ Lise Meitner enwebeghị ekele maka ọtụtụ afọ. Naanị na 1918, a kpọrọ Lisa Meitmer na Los Alamos, bụ ebe a na-eme nchọpụta iji mepụta bọmbụ atọm. Ọ gaghị aga. N'afọ 1943, ọ kwagara Cambridge, England ma nwụọ n'ebe ahụ na 1960 mgbe ọ dị afọ 1968, ọ bụ ezie na ọ na-ese sịga ma na-arụ ọrụ na ihe redioaktivu ndụ ya nile. Ọ dịghị mgbe o dere akụkọ ndụ ya, o nyeghịkwa ikike ka ndị ọzọ dee akụkọ banyere ndụ ya.
Otú ọ dị, anyị maara na kemgbe ọ bụ nwata ọ nwere mmasị na sayensị ma chọọ inweta ihe ọmụma. N'ụzọ dị mwute, na njedebe nke narị afọ 1901, a naghị ekwe ka ụmụ agbọghọ gaa mgbatị ahụ, ya mere Lisa aghaghị inwe afọ ojuju na ụlọ akwụkwọ obodo (Bürgerschule). Mgbe ọ gụsịrị akwụkwọ, ọ nwetara onwe ya ihe dị mkpa maka ule mgbakọ na mwepụ, ma gafere ya mgbe ọ dị afọ 22, mgbe ọ dị afọ 1906, na ụlọ akwụkwọ sekọndrị na Vienna. N'otu afọ ahụ, ọ malitere ịmụ physics, mgbakọ na mwepụ na nkà ihe ọmụma na University of Vienna. N'ime ndị prọfesọ ya, Ludwig Boltzmann nwere mmetụta kasịnụ na Lisa. Ugbua na afọ mbụ ya, ọ nwere mmasị na nsogbu nke redioactivity. Na 1907, dị ka nwanyị nke abụọ na akụkọ ihe mere eme nke University of Vienna, ọ natara ya doctorate na physics. Isiokwu akwụkwọ ya bụ "Thermal Conductivity of Inhomogeneous Materials". Mgbe ọ gbachitere akara mmụta doctorate ya, ọ gbalịrị ịmalite ịrụ ọrụ na Skłodowska-Curie na Paris n'enweghị ihe ịga nke ọma. Mgbe ọ jụrụ, ọ rụrụ ọrụ na Institute for Theoretical Physics na Vienna. Mgbe ọ dị afọ 30, ọ kwagara Berlin ka ọ gee ntị na nkuzi nke Max Planck. Ọ bụ n'ebe ahụ ka ọ zutere Otto Hahn na-eto eto bụ onye ya na ya na-arụ ọrụ na obere oge ezumike maka afọ XNUMX na-esote.
