Echiche sitere na nsọtụ. N'ụlọ anụmanụ sayensị

A na-aghọta sayensị oke n'opekata mpe ụzọ abụọ. Firstly, dị ka ụda sayensị, ma n'èzí mainstream na paradigm. Nke abuo, dika echiche na echiche nile nke enweghi ihe jikọrọ ya na sayensi.

Ozizi Big Bang sokwa n'otu oge nke ngalaba sayensị dị n'akụkụ. Ọ bụ onye mbụ kwuru okwu ya na 40s. Fred Hoyle, onye nchoputa nke tiori nke stellar evolushọn. O mere nke a na mgbasa ozi redio (1), ma dị ka ịkwa emo, n'ebumnobi nke ime ihe ọchị nke echiche ahụ dum. Ma nke a mụrụ mgbe a chọpụtara na ụyọkọ kpakpando 'na-agbapụ' n'ebe ibe ha nọ. Nke a mere ka ndị nchọpụta kwenye na ọ bụrụ na eluigwe na ala na-agbasawanye, ọ ga-abụrịrị na ọ malitere ịgbasa n'oge ụfọdụ. Nkwenkwe a hiwere ntọala nke ozizi Big Bang nke na-achị ugbu a na nke enweghị mgbagha n'ụwa niile. Usoro mgbasawanye, n'aka nke ya, na-akọwa ihe ọzọ, nke ọtụtụ ndị ọkà mmụta sayensị adịghị arụrịta ụka ugbu a. tiori onu oriri. Na Oxford Dictionary of Astronomy, anyị nwere ike ịgụ na ozizi Big Bang bụ: “Ozizi a kacha anakwere na-akọwa mmalite na mgbanwe nke Eluigwe na Ala. Dị ka ozizi Big Bang si kwuo, Eluigwe na Ala, bụ́ nke si n’otu ebe (ọnọdụ mbụ nke okpomọkụ dị elu na njupụta), na-amụba site n’oge ahụ.”

Megide "mwepu sayensị"

Otú ọ dị, ọ bụghị onye ọ bụla, ọbụna na ndị ọkà mmụta sayensị, nwere obi ụtọ na ọnọdụ a. N'akwụkwọ ozi bịanyere aka na ọtụtụ afọ gara aga site na ihe karịrị ndị ọkà mmụta sayensị XNUMX si gburugburu ụwa, gụnyere Poland, anyị na-agụ, karịsịa, na "Big Bang na-adabere" na ọnụ ọgụgụ na-arịwanye elu nke ụlọ ọrụ chepụtara echepụta: ọnụ ọgụgụ nke cosmological, na-abụghị polar. okwu. (ihe gbara ọchịchịrị) na ike gbara ọchịchịrị. (...) A na-edozi esemokwu n'etiti nleba anya na amụma nke Big Bang tiori site n'ịgbakwunye ndị dị otú ahụ. Ihe e kere eke na-enweghị ike ịhụ ma ọ bụ hụbeghị ya. ... N'alaka sayensị ọ bụla ọzọ, mkpa ugboro ugboro maka ihe ndị dị otú ahụ ga-ewelite ajụjụ dị oke mkpa banyere izi ezi nke echiche ahụ na-akpata - ma ọ bụrụ na echiche ahụ dara n'ihi ezughị okè ya. »

"Tiori a," ka ndị ọkà mmụta sayensị na-ede, "chọrọ imebi iwu abụọ nke physics nke ọma: ụkpụrụ nke nchekwa ike na ichekwa nọmba baryon (nke na-ekwu na nha nha nke ihe na antimatter bụ ike). "

Mmechi? "(...) Theory Big Bang abụghị naanị ihe ndabere dị maka ịkọwa akụkọ ihe mere eme nke Eluigwe na Ala. Enwekwara nkọwa ndị ọzọ maka isi ihe dị na mbara igwe., gụnyere: ụbara ihe ọkụ, nhazi nke nnukwu ihe owuwu, nkọwa nke radieshon ndabere, na njikọ Hubble. Ruo taa, okwu ndị dị otú ahụ na ngwọta ndị ọzọ enweghị ike ịkọrọ ya ma nwalee n'efu. Ngbanwe nke echiche na-emeghe bụ ihe na-adịghị na nnukwu ogbako. … Nke a na-egosipụta ozizi na-eto eto nke iche echiche, nke dị iche na mmụọ nke ajụjụ sayensị n'efu. Nke a enweghị ike ịbụ ọnọdụ ahụike."

Ikekwe, echiche ndị na-ajụ Big Bang, ọ bụ ezie na eweghachiri ya na nsọtụ, ekwesịrị ichebe ya na "mwepu sayensị" maka ezi ihe sayensị.

Ihe ndị ọkà mmụta sayensị sụrụ n'okpuru akpa

Echiche niile gbasara mbara igwe nke na-ewepụ Big Bang na-ewepụ nsogbu na-akpasu iwe nke ike ọchịchịrị, gbanwee ihe ndị na-agbanwe agbanwe dị ka ọsọ nke ìhè na oge n'ime mgbanwe, na-achọ ime ka mmekọrịta nke oge na ohere dị n'otu. Otu ihe atụ n'afọ ndị na-adịbeghị anya bụ atụmatụ ndị ọkà mmụta sayensị si Taiwan. N'ihe nlereanya ha, nke a bụ nnọọ ihe na-enye nsogbu n'echiche nke ọtụtụ ndị nchọpụta. ike ọchịchịrị na-apụ n'anya. Ya mere, ọ dị nwute, anyị ga-ekwenye na Eluigwe na Ala enweghị mmalite ma ọ bụ njedebe. Onye isi edemede nke ihe nlereanya a, Wung-Ji Szu nke Mahadum National Taiwan, na-akọwa oge na ohere ọ bụghị dị ka ihe dị iche iche, kama dịka ihe ndị nwere njikọ chiri anya nwere ike ịmekọrịta ibe ha. Ma ọsọ nke ìhè ma ọ bụ ike ndọda na-adịgide adịgide na ihe nlereanya a, ma ọ bụ ihe na-eme ka oge na oke dị na nha na ohere, nke na-eme ka Eluigwe na Ala na-agbasawanye.

Enwere ike ileta tiori Shu dị ka echiche efu, mana ihe atụ nke eluigwe na ụwa na-agbasawanye nke nwere oke ike gbara ọchịchịrị na-eme ka ọ gbasaa na-ebute nnukwu nsogbu. Ụfọdụ na-ekwu na site n'echiche a, ndị ọkà mmụta sayensị 'ekpochapụla' iwu anụ ahụ nke ichekwa ume. Echiche Taiwanese adịghị emebi ụkpụrụ nke nchekwa ike, mana n'aka nke ya nwere nsogbu na radieshon microwave, nke a na-ewere dị ka ihe relic nke Big Bang.

N'afọ gara aga, a bịara mara okwu nke ndị ọkà mmụta sayensị abụọ si Egypt na Canada, na dabere na ngụkọ ọhụrụ, ha mepụtara echiche ọzọ na-adọrọ mmasị. Dị ka ha si kwuo Eluigwe na ụwa adịla mgbe niile – E nweghị Big Bang. Dabere na quantum physics, tiori a na-adọrọ mmasị karịa n'ihi na ọ na-edozi nsogbu nke okwu gbara ọchịchịrị na ike gbara ọchịchịrị n'otu oge.

2. Nleba anya nke mmiri mmiri quantum

Ahmed Farag Ali sitere na Sayensị na Teknụzụ City Zewail na Saurya Das sitere na Mahadum Lethbridge nwalere ya. jikọta sistemu quantum na mmetụta izugbe. Ha jiri akara nke Prof. Amal Kumar Raychaudhuri sitere na Mahadum Calcutta, nke na-eme ka o kwe omume ịkọ mmepe nke ndị otu n'ozuzu njikọ. Otú ọ dị, mgbe ha degharịrị ọtụtụ ugboro, ha chọpụtara na ọ kọwara n'ezie "mmiri mmiri" nke nwere ọtụtụ ụmụ irighiri ihe ndị yiri ka ha juru ebe niile. Ruo ogologo oge, mgbalị iji dozie nsogbu nke ike ndọda na-eduga anyị n'echiche gravitons - irighiri ihe na-emepụta mmekọrịta a. Dị ka Das na Ali si kwuo, ọ bụ ihe ndị a nwere ike ịmepụta quantum "mmiri mmiri" (2). N'iji nha nha ha, ndị ọkà mmụta sayensị nyochara ụzọ nke "mmiri mmiri" n'oge gara aga wee pụta na singularity nke na-enye nsogbu maka physics afọ 13,8 gara aga adịghị adị n'ezie, ma Eluigwe na Ala na-adịru mgbe ebighị ebi. N'oge gara aga, ọ dị obere karịa, mana ọ dịghị mgbe ejikọta ya na ebe enweghị njedebe nke echere na mbụ na mbara igwe..

Ụdị ọhụrụ ahụ nwekwara ike ịkọwa ịdị adị nke ike ọchịchịrị, nke a na-atụ anya na ọ ga-eme ka mgbasawanye nke Eluigwe na Ala site n'ịmepụta nrụgide na-adịghị mma n'ime ya. N'ebe a "mmiri mmiri" n'onwe ya na-emepụta obere ike na-agbasa ohere, na-eduzi n'èzí, n'ime Eluigwe na Ala. Ma nke ahụ abụghị njedebe nke ya, n'ihi na mkpebi siri ike nke graviton mass na ihe nlereanya a nyere aka kọwaa ihe omimi ọzọ - okwu gbara ọchịchịrị - nke kwesịrị inwe mmetụta ndọda n'ụwa dum, ebe ọ na-anọgide na-adịghị ahụ anya. N'ikwu ya n'ụzọ dị mfe, "mmiri mmiri quantum" n'onwe ya bụ ihe gbara ọchịchịrị.

3. Onyonyo nke ikuku ndabere radieshon sitere na WMAP

Anyị nwere ọnụ ọgụgụ buru ibu nke ụdị

N'ọkara nke abụọ nke afọ iri gara aga, onye ọkà ihe ọmụma bụ́ Michal Tempczyk kwuru na-asọ oyi. "Ọdịnaya pụtara ìhè nke echiche mbara igwe dị ntakịrị, ha na-ebu amụma ole na ole ma dabere na ntakịrị ntakịrị data nyocha.". Ụdị mbara igwe nke ọ bụla dabara n'ụzọ doro anya, ya bụ, dabere na otu data ahụ. Ngosipụta ahụ ga-abụrịrị usoro iwu. Ugbu a, anyị nwere data nleba anya karịa ka ọ dị na mbụ, mana ntọala nke ozi gbasara mbara igwe amụbabeghị nke ukwuu - enwere ike ịkọwa data sitere na satịlaịtị WMAP (3) na satịlaịtị Planck (4) ebe a.

Howard Robertson na Geoffrey Walker guzobe onwe ha metric maka eluigwe na ala na-agbasawanye. Ngwọta nke nha nha Friedman yana Robertson-Walker metric bụ ihe a na-akpọ FLRW Model (Friedman-Lemaître-Robertson-Walker metric). Gbanwee ka oge na-aga ma gbakwunye ya, ọ nwere ọkwa nke ọkọlọtọ ọkọlọtọ nke cosmology. Nlereanya a rụrụ nke ọma site na iji data emechiri emechi.

N'ezie, e kere ọtụtụ ụdị ndị ọzọ. Na 30s e kere ya Ihe atụ nke cosmological Arthur Milne, dabere n'echiche ya kinematic nke relativity. A na-eche na ọ ga-asọ mpi nke Einstein izugbe tiori nke relativity na relativistic cosmology, ma amụma Milne tụgharịrị na-ebelata ka otu n'ime ihe ngwọta na Einstein field equations (EFE).

4. Planck Space Telescope

Ọzọkwa n'oge a, Richard Tolman, onye nchoputa nke relativistic thermodynamics, gosipụtara ihe nlereanya ya nke Eluigwe na Ala - mgbe e mesịrị, usoro ya n'ozuzu ya na ihe a na-akpọ. Ụdị LTB (Lemaitre-Tolman-Bondi). Ọ bụ ihe atụ dị iche iche nke nwere ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke nnwere onwe na, ya mere, akara ngosi dị ala.

Asọmpi siri ike maka ụdị FLRW, ma ugbu a mgbasawanye ya, Ụdị LCM, nke gụnyekwara lambda, ihe a na-akpọ cosmological constant, na-ahụ maka mmụba nke mgbasawanye nke Eluigwe na Ala na maka okwu gbara ọchịchịrị oyi. Nke a bụ ụdị cosmology nke na-abụghị Newtonian nke echekwara n'ihi enweghị ike ịnagide nchoputa nke cosmic background radieshon (CBR) na quasars. Mpụta nke ihe si na ihe ọ bụla, nke ihe nlereanya a tụpụtara, emegidekwara ya, ọ bụ ezie na enwere nkwenye na mgbakọ na mwepụ.

Ikekwe ihe nlereanya kachasị ama nke quantum cosmology bụ Ihe Nlereanya Eluigwe na Ala Hawking na Hartle. Nke a gụnyere ilekọta mbara igwe niile dị ka ihe enwere ike ịkọwa site na ọrụ ebili mmiri. Na uto superstring tiori E mere mgbalị iji wuo ihe atụ nke mbara igwe na ndabere ya. Ụdị ndị a ma ama bụ ndị dabeere n'ụdị echiche ụdọ n'ozuzu karịa, nke a na-akpọ Echiche m. Dịka ọmụmaatụ, ị nwere ike dochie ya ụdị Randall-Sandruma.

5. Multiverse ọhụụ

Multiverse

Ihe atụ ọzọ na ogologo usoro echiche oke oke bụ echiche nke Multiverse (5), dabere na nkukota nke mbara igwe bran. Ekwuru na nkukota a na-ebute mgbawa na ike sitere na mgbawa na-agbanwe ghọọ radieshon ọkụ. Ntinye nke ike gbara ọchịchịrị na ihe nlereanya a, nke a na-ejikwa ruo oge ụfọdụ na tiori nke onu oriri, mere ka o kwe omume ịmepụta ụdị cyclic (6), echiche nke, dịka ọmụmaatụ, n'ụdị eluigwe na ala na-akụda mmụọ. a jụrụ ugboro ugboro na mbụ.

6. Nleta anya nke mbara igwe na-agbagharị agbagharị

Ndị dere echiche a, nke a makwaara dị ka ụdị ọkụ ọkụ nke mbara igwe ma ọ bụ ụdị expirotic (nke sitere na Greek ekpyrosis - "ọkụ ụwa"), ma ọ bụ Theory of the Great Crash, bụ ndị ọkà mmụta sayensị si mahadum Cambridge na Princeton - Paul Steinhardt na Neil Turok. Dị ka ha si kwuo, na mmalite, oghere bụ ebe tọgbọrọ chakoo na oyi. O nweghị oge, ike adịghị, n'agbanyeghị. Naanị nkukọ nke eluigwe na ala abụọ dị larịị nke dị n'akụkụ ibe ha malitere "oké ọkụ" ahụ. Ike nke pụtara wee bute nnukwu Bang. Ndị dere echiche a kọwakwara mgbasawanye nke Eluigwe na Ala ugbu a. The Great Crash Theory na-atụ aro na Eluigwe na Ala ji ụdị dị ugbu a maka nkukota nke ihe a na-akpọ nke ya na nke ọzọ, na mgbanwe nke ike nke nkukota n'ime ihe. Ọ bụ n'ihi nkuko nke ndị agbata obi abụọ na nke anyị mere ka okwu anyị mara na Eluigwe na Ala malitere ịgbasa.. Ikekwe okirikiri nke nkukota dị otú ahụ enweghị njedebe.

Otu ndị ama ama na mbara igwe, gụnyere Stephen Hawking na Jim Peebles, otu n'ime ndị chọpụtara radieshon mbara igwe na mbara igwe akwadoro Theory Crash Crash. Nsonaazụ nke ozi Planck dabara na ụfọdụ amụma nke ụdị cyclic.

Ọ bụ ezie na echiche ndị yiri nke ahụ adịlarị n'oge ochie, Andy Nimmo, bụ onye osote onye isi oche nke ngalaba Scottish nke British Interplanetary Society, chepụtara okwu ahụ bụ "Multiverse" a na-ejikarị taa na December 1960. Ejila okwu a n'ụzọ ziri ezi yana ezighi ezi ruo ọtụtụ afọ. N'ọgwụgwụ 60s, onye edemede sayensị bụ Michael Moorcock kpọrọ ya nchịkọta nke ụwa niile. Mgbe ọ gụchara otu n'ime akwụkwọ akụkọ ya, ọkà mmụta physics David Deutch jiri ya mee ihe n'echiche a n'ọrụ sayensị ya (gụnyere mmepe nke Hugh Everett's quantum many-worlds theory) na-emekọ ihe n'usoro nke eluigwe na ụwa niile nwere ike ime - megidere nkọwa mbụ Andy Nimmo. Mgbe e bipụtasịrị ọrụ a, okwu gbasara n'etiti ndị ọkà mmụta sayensị ndị ọzọ. Ya mere ugbu a, "Eluigwe na Ala" pụtara otu ụwa nke a na-achị site n'iwu ụfọdụ, na "multiverse" bụ mkpokọta echiche nke eluigwe na ụwa niile.

7. Ọnụ ọgụgụ nke mbara igwe dị na multiverse.

Na mbara igwe nke "quantum multiverse" a, iwu physics dị iche iche nwere ike itinye. Dị ka ngụkọ nke ndị ọkà mmụta mbara igwe na ndị ọkà mmụta mbara igwe na Mahadum Stanford dị na California si kwuo, ọnụ ọgụgụ nke eluigwe na ala ndị dị otú ahụ nwere ike ịbụ 1010, na ike nke 10 na-ebuli elu n'ikike nke 10, nke, n'aka nke ya, na-ebuli elu na ike nke 7 (7). . Enweghị ike ide nọmba a n'ụdị nrịbama n'ihi ọnụọgụ efu karịrị ọnụọgụ atọm dị na mbara igwe a na-ahụ anya, atụmatụ na 1080.

oghere na-emebi emebi

Na mmalite 80s nke a na-akpọ ọnụ ahịa cosmology Alan Guth, ọkà mmụta sayensị America, ọkachamara na ngalaba nke elementrị. Iji kọwaa ụfọdụ ihe isi ike nleba anya na ụdị FLRW, ọ webatara n'ime ọkọlọtọ ọkọlọtọ oge mgbakwunye ngwa ngwa mgbe ọ gafesịrị ọnụ ụzọ Planck (10–33 sekọnd mgbe Big Bang gasịrị). Guth, na 1979, ka ọ na-arụ ọrụ na nha anya na-akọwa mmalite ịdị adị nke Eluigwe na Ala, hụrụ ihe dị ịtụnanya - oghere ụgha. Ọ dị iche na ihe anyị maara banyere oghere na, dịka ọmụmaatụ, ọ bụghị ihe efu. Kama nke ahụ, ọ bụ ihe onwunwe, ike dị ike nke nwere ike ịgbanye eluigwe na ụwa dum.

Cheedị echiche otu mpempe cheese. Ka ọ bụrụ nke anyị efu efu ruo mgbe nnukwu bang. Ọ nwere ihe magburu onwe ya nke ihe anyị na-akpọ "ike ndọda." Nke a bụ ike dị nnọọ ike nke na oghere ahụ nwere ike ịgbasa site n'ókè nke atọm ruo n'ókè nke ụyọkọ kpakpando n'ime ntakịrị ntakịrị nke sekọnd. N'aka nke ọzọ, ọ nwere ike ire ure dị ka ihe redioaktivu. Mgbe akụkụ nke agụụ ahụ dara, ọ na-emepụta afụ na-agbasawanye, dị ka oghere na cheese Switzerland. N'ime oghere afụ dị otú ahụ, a na-emepụta oghere ụgha - ụmụ irighiri ihe na-ekpo ọkụ na nke juru ebe niile. Ha na-agbawakwa, nke bụ Big Bang na-emepụta eluigwe na ala anyị.

Ihe dị mkpa onye ọkà mmụta physicist a mụrụ Russia bụ Alexander Vilenkin ghọtara na mmalite 80 bụ na ọ dịghị ihe dị ka ihe efu na-adabere na ire ere a na-ekwu. Vilenkin na-ekwu, sị: “Afụfụ ndị a na-agbasa ngwa ngwa, ma ohere dị n'etiti ha na-agbasa ngwa ngwa, na-enye ohere maka afụ ọhụrụ.” Ọ pụtara na Ozugbo ọnụ ahịa ụwa malitere, ọ naghị akwụsị, na afụ ọ bụla na-esote nwere akụrụngwa maka Big Bang na-esote. Ya mere, Eluigwe na Ala anyị nwere ike ịbụ naanị otu n'ime ọnụ ọgụgụ na-enweghị ngwụcha nke eluigwe na ụwa na-apụta mgbe niile na oghere ụgha na-agbasawanye mgbe niile.. N'ikwu ya n'ụzọ ọzọ, ọ nwere ike ịdị adị ala ọma jijiji nke eluigwe na ala.

Ọnwa ole na ole gara aga, teliskop mbara mbara ESA's Planck hụrụ isi ihe dị omimi karị "n'ọnụ ọnụ Eluigwe na Ala" nke ụfọdụ ndị ọkà mmụta sayensị kwenyere na ọ nwere ike ịbụ. akara nke mmekọrịta anyị na eluigwe na ala ọzọ. Dịka ọmụmaatụ, Ranga-Ram Chari kwuru, otu n'ime ndị nyocha na-enyocha data sitere na ụlọ nyocha dị na etiti California. Ọ hụrụ ntụpọ ndị na-egbuke egbuke dị na mbara igwe (CMB) na teliskop Planck na-ese maapụ. Ozizi bụ na e nwere multiverse nke "afụ" nke eluigwe na ala na-eto ngwa ngwa, na-akpali site onu oriri. Ọ bụrụ na afụ mkpụrụ ahụ dị n'akụkụ, mgbe ahụ na mmalite nke mmekọrịta mgbasawanye ha, "mgbakọta" nwere ike ịpụta, nsonaazụ nke anyị kwesịrị ịhụ na akara nke radieshon mbara igwe nke ụwa mbụ.

Chari chere na ya achọtala akara ndị dị otú ahụ. Site na nyocha nke ọma na ogologo oge, ọ chọpụtara mpaghara n'okirikiri igwe microwave nke na-egbuke egbuke ugboro 4500 karịa usoro echiche radieshon ndabere na-atụ aro. Otu nkọwa enwere ike maka oke protons na eletrọn bụ kọntaktị na mbara igwe ọzọ. N'ezie, echiche a ekwenyebeghị. Ndị ọkà mmụta sayensị na-akpachapụ anya.

Enwere naanị akụkụ

Isi ihe ọzọ na mmemme anyị maka ileta ụdị anụ ọhịa cosmic, juputara na echiche na ntule banyere okike nke Eluigwe na Ala, ga-abụ echiche nke onye ọkà mmụta sayensị Britain pụtara ìhè, ọkà mmụta mgbakọ na mwepụ na onye ọkà ihe ọmụma Roger Penrose. N'ikwu ya n'ụzọ ziri ezi, nke a abụghị echiche nke quantum, mana o nwere ụfọdụ ihe dị na ya. Aha nke tiori bụ conformal cyclic cosmology () - nwere ihe ndị bụ isi nke quantum. Ndị a gụnyere geometry conformal, nke na-arụ ọrụ naanị na echiche nke akụkụ, na-ajụ ajụjụ nke anya. Nnukwu na obere triangles enweghị ike ịmata ọdịiche dị na usoro a ma ọ bụrụ na ha nwere otu akụkụ n'etiti akụkụ ha. A naghị ekewa ahịrị kwụ ọtọ na okirikiri.

Na oge oghere akụkụ anọ nke Einstein, na mgbakwunye na akụkụ atọ, enwekwara oge. Geometry na-arụ ọrụ na-eme na-enweghị ya. Nke a dabara n'ụzọ zuru oke na tiori quantum na oge na oghere nwere ike bụrụ ihe efu nke uche anyị. Ya mere, anyị nwere naanị akụkụ, ma ọ bụ kama ìhè cones, i.e. elu nke radieshon na-agbasa. A na-akọwakwa ọsọ ọsọ nke ọkụ, n'ihi na anyị na-ekwu maka foton. Na mgbakọ na mwepụ, geometry a pere mpe zuru ezu iji kọwa physics ma ọ bụrụ na ọ na-emekọ ihe n'ọtụtụ ihe. Na Eluigwe na Ala mgbe Big Bang nwere naanị ihe ndị nwere ike dị elu, nke bụ n'ezie radieshon. Ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ 100% nke oke ha gbanwere ka ọ bụrụ ike dịka usoro Einstein bụ isi E = mc².

Ya mere, na-eleghara uka, na-eji conformal geometry anyị nwere ike na-egosi nnọọ usoro nke e kere eke eluigwe na ala na ọbụna ụfọdụ oge tupu e kere eke a. Naanị ịkwesịrị iburu n'uche ike ndọda na-eme na steeti entropy opekempe, ya bụ. ruo n'ókè dị elu. Mgbe ahụ njirimara nke Big Bang na-apụ n'anya, mmalite nke Eluigwe na Ala na-apụtakwa dị ka oke oge nke oge ụfọdụ.

8. Ọhụụ nke oghere ọcha chere echiche

Site oghere ruo oghere, ma ọ bụ Cosmic metabolism

Echiche ndị pụrụ iche na-ebu amụma ịdị adị nke ihe ndị dị egwu, ya bụ. oghere ọcha (8) - echiche echiche megidere oghere ojii. Ekwuru nsogbu nke mbụ na mmalite akwụkwọ Fred Hoyle. Echiche bụ na oghere ọcha kwesịrị ịbụ mpaghara ebe ike na ihe na-esi n'otu ebe na-asọpụta. Nnyocha ndị gara aga akwadoghị ịdị adị nke oghere ọcha, ọ bụ ezie na ụfọdụ ndị nchọpụta kwenyere na ihe atụ nke mmalite nke eluigwe na ala, ya bụ, Big Bang, nwere ike ịbụ ihe atụ nke naanị ihe dị otú ahụ.

Site na nkọwa, oghere ọcha na-atụpụ ihe oghere ojii na-amịkọrọ. Naanị ọnọdụ ga-abụ ime ka oghere ojii na nke ọcha dịkwuo nso ma mepụta ọwara n'etiti ha. E weere ịdị adị nke ọwara dị otú ahụ laa azụ na 1921. A na-akpọ ya akwa mmiri, wee kpọọ ya Einstein-Rosen akwa, mgbe aha ndị ọkà mmụta sayensị mere mgbakọ mgbakọ na mwepụ na-akọwa ihe a chepụtara echepụta kere. N'afọ ndị sochirinụ, a kpọrọ ya wormhole, mara na bekee site na aha pụrụ iche "wormhole".

N'ịgbaso nchọpụta nke quasars, a tụrụ aro na ikuku ike nke ike jikọtara ya na ihe ndị a nwere ike ịbụ n'ihi oghere ọcha. N'agbanyeghị ọtụtụ echiche nke usoro ihe atụ, ọtụtụ ndị na-enyocha mbara igwe ejighị echiche a kpọrọ ihe. Isi ihe ndọghachi azụ nke ụdị oghere ọcha niile mepụtara ugbu a bụ na a ga-enwerịrị ụdị nhazi gburugburu ha. oke ike ndọda. Mgbakọ na-egosi na mgbe ihe dabara n'ime oghere ọcha, ọ kwesịrị ịnata mgbawa ike dị ike.

Otú ọ dị, ndị ọkà mmụta sayensị na-agbakọ nke ọma na-ekwu na ọ bụrụgodị na oghere ọcha, ya mere wormholes, dị adị, ha ga-adị nnọọ nro. N'ikwu ya n'ụzọ ziri ezi, okwu agaghị enwe ike isi na "wormhole" a gafee n'ihi na ọ ga-agbaji ngwa ngwa. Na ọbụna ma ọ bụrụ na ahụ nwere ike banye ọzọ, eluigwe na ala yiri, ọ ga-abanye n'ime ya n'ụdị irighiri ihe, nke, ma eleghị anya, pụrụ ịghọ ihe onwunwe maka ọhụrụ, dị iche iche ụwa. Ụfọdụ ndị ọkà mmụta sayensị na-arụrịta ụka ọbụna na Big Bang, bụ́ nke kwesịrị ịmụ Eluigwe na Ala anyị, bụ kpọmkwem ihe si na nchọpụta nke oghere ọcha.

Quantum hologram

Ọ na-enye ọtụtụ echiche na echiche dị egwu. physics nke quantum. Kemgbe e kere ya, o nyela ọtụtụ nkọwa ndị ọzọ na nke a na-akpọ Ụlọ Akwụkwọ Copenhagen. Echiche nke a pilot ife ma ọ bụ agụụ dị ka ike na-arụsi ọrụ ike-ihe ọmụma matrix nke eziokwu, wepụrụ ọtụtụ afọ gara aga, na-arụ ọrụ na mpụta nke sayensị, na mgbe ụfọdụ a obere gafere ókè ya. Otú ọ dị, n'oge na-adịbeghị anya, ha enwetawo ume ka ukwuu.

Dịka ọmụmaatụ, ị na-ewuli ọnọdụ ọzọ maka mmepe nke Eluigwe na Ala, na-eche na ọkụ na-agbanwe agbanwe, uru nke Planck na-adịgide adịgide, ma ọ bụ mepụta ọdịiche na isiokwu nke ike ndọda. A na-agbanwe iwu nke ike ndọda, dịka ọmụmaatụ, site na enyo na nha Newton adịghị arụ ọrụ n'ebe dị anya, na ọnụ ọgụgụ nke akụkụ kwesịrị ịdabere n'ogo dị ugbu a nke Eluigwe na Ala (ma na-abawanye ka ọ na-eto). Oge na-agọnarị eziokwu na ụfọdụ echiche, na multidimensional ohere na ndị ọzọ.

Nhọrọ ọnụọgụgụ kacha mara amara bụ Echiche David Bohm (9). Ozizi ya na-eche na ọnọdụ nke usoro anụ ahụ na-adabere na ọrụ ebili mmiri akọwapụtara na oghere nhazi nke usoro ahụ, na usoro ahụ n'onwe ya n'oge ọ bụla dị n'otu n'ime nhazi ndị nwere ike ime (nke bụ ọnọdụ nke ihe niile dị na ya. usoro ma ọ bụ steeti anụ ahụ niile). Echiche ikpeazụ adịghị adị na nkọwa ọkọlọtọ nke quantum mechanics, nke na-eche na ruo n'oge nha, a na-akọwapụta ọnọdụ nke usoro ahụ naanị site na ọrụ ebili mmiri, nke na-eduga na paradox (nke a na-akpọ Schrödinger's cat paradox). Evolushọn nke nhazi usoro na-adabere na ọrụ ebili mmiri site na nke a na-akpọ pilot wave equation. Louis de Broglie chepụtara echiche a ma mechaa chọpụta ma kwalite ya site na Bohm. The de Broglie-Bohm tiori bụ eziokwu na-abụghị nke obodo, n'ihi na pilot equation equation na-egosi na ọsọ nke ọ bụla urughuru ka dabere na ọnọdụ nke niile irighiri na Eluigwe na Ala. Ebe ọ bụ na iwu physics ndị ọzọ a ma ama bụ mpaghara, yana mmekọrịta ndị na-abụghị ndị obodo jikọtara ya na mweghachi na-eduga n'ọgba aghara na-akpata na-akpata, ọtụtụ ndị ọkà mmụta sayensị na-ahụ na nke a adịghị anabata.

10. oghere hologram

N'afọ 1970, Bohm webatara ihe ịga nke ọma hologram ọhụụ nke eluigwe na ala (10), dịka nke, dịka na hologram, akụkụ nke ọ bụla nwere ozi gbasara ihe niile. Dị ka echiche a si dị, oghere abụghị nanị ebe nchekwa ike, kamakwa usoro ozi dị mgbagwoju anya nke nwere ndekọ holographic nke ụwa ihe onwunwe.

N'afọ 1998, Harold Puthoff, ya na Bernard Heisch na Alfons Rueda, gosipụtara onye asọmpi na quantum electrodynamics - stochastic electrodynamics (SED). N'echiche a, oghere bụ ebe nchekwa ike na-eme mkpọtụ nke na-emepụta ihe ndị na-apụta mgbe niile na-apụ n'anya. Ha na ihe ndị dị adị n'ezie na-adaba, na-alaghachikwute ha ume, nke na-eme ka mgbanwe na-agbanwe mgbe nile na ọnọdụ ha na ike ha, bụ nke a na-aghọta dị ka ejighị n'aka quantum.

Everett nke a kpọtụrụ aha na mbụ chepụtara nkọwa nke ebili mmiri laa azụ na 1957. Na nkọwa a, ọ bụ ihe ezi uche dị na ya ikwu maka ya steeti vector maka ụwa niile. Vector a anaghị ada ada, yabụ eziokwu na-anọgide na-ekpebisi ike. Otú ọ dị, nke a abụghị eziokwu nke anyị na-echekarị, kama ọ bụ ihe mejupụtara nke ọtụtụ ụwa. A na-ekewa vector steeti n'ọtụtụ steeti na-anọchi anya mbara igwe anaghị ahụ anya, ebe ụwa ọ bụla nwere akụkụ dị iche iche na iwu ndekọ aha.

Echiche ndị bụ isi na mmalite nke nkọwa a bụ:

• biputere gbasara ọdịdị mgbakọ na mwepụ nke ụwa - ụwa n'ezie ma ọ bụ akụkụ ọ bụla dịpụrụ adịpụ nwere ike ịnọchite anya ihe mgbakọ na mwepụ;
• biputere banyere ire ere nke ụwa - ụwa nwere ike were dị ka sistemụ gbakwunyere ngwa.

Ekwesịrị ịgbakwunye na adjective "quantum" apụtawo ruo oge ụfọdụ na akwụkwọ nke New Age na mysticism nke oge a.. Dịka ọmụmaatụ, dibia bekee a ma ama Deepak Chopra (11) kwalitere echiche ọ kpọrọ ọgwụgwọ quantum, na-atụ aro na site n'ikike uche zuru oke anyị nwere ike gwọọ ọrịa niile.

Dị ka Chopra si kwuo, enwere ike nweta nkwubi okwu a dị omimi site na quantum physics, nke o kwuru na-egosi na ụwa nkịtị, gụnyere ahụ anyị, bụ nzaghachi nke onye na-ekiri ya. Anyị na-emepụta ahụ anyị dịka anyị na-emepụta ahụmahụ nke ụwa anyị. Chopra na-ekwukwa na "nkwenye, echiche na mmetụta uche na-ebute mmeghachi omume kemịkal na-adịgide ndụ n'ime sel ọ bụla" nakwa na "ụwa anyị bi na ya, gụnyere ahụmahụ nke ahụ anyị, na-ekpebi kpamkpam site n'otú anyị si aghọta ya." Ya mere ọrịa na ịka nká bụ naanị ihe efu. Site na ike dị ọcha nke nsụhọ, anyị nwere ike nweta ihe Chopra na-akpọ "ahụ nwata ruo mgbe ebighị ebi, ruo mgbe ebighi ebi."

Agbanyeghị, enwebeghị arụmụka ma ọ bụ ihe akaebe na-egosi na arụ ọrụ quantum na-arụ ọrụ bụ isi na nghọta mmadụ ma ọ bụ na ọ na-enye njikọ zuru oke n'ụwa niile. Fisiks nke oge a, gụnyere sistemu quantum, na-anọgide na-ahụ ihe onwunwe n'anya na mbelata, ma n'otu oge ahụ dakọtara na nyocha sayensị niile.